środa, 7 sierpnia 2013

W kuźni kowala Potempy

Obok posesji przy ulicy Gen. Henryka Le Ronda 1 (dom wzniesiono ok. 1840 roku,  pierwotnie parterowy przebudowano w roku 1887) znajdują się zabudowania dawnej kuźni. U początków XX wieku pracował w niej Paweł Potempa. Kowal wymieniony jest w księgach z 1910 i 1914 roku. Natomiast w księgach handlowych z lat czterdziestych wymieniony jest już Augustyn Potempa. Być może starsi mieszkańcy Dąbrówki pamiętają dźwięki dobywające się spod kowalskich młotów, dyć kowal Augustyn wykonywał swój fach jeszcze w latach sześćdziesiątych. (1) Niestety, budynek kuźni znajduje się obecnie w opłakanym stanie...

Budynek przy ulicy Le Ronda 1 i zabudowania starej kuźni (2013).

Zdjęcie dawnej kuźni z galerii Leszka Jęczmyka (2008).
Autor wspomina: "Na własne oczy widziałem jak w latach 50-tych podkuwano tutaj konie."

Kilka lat temu znalazłem w piwnicy stare podkowy. Nadgryzione zębem czasu (zwanym korozją) wiszą u stropu i pamiętają, zapewne, jak w kuźni Potempów wrzała praca.

Stare podkowy z piwnicy :)

A jak wyglądała praca kowala w Dąbrówce? Zapraszam na filmy dokumentalne traktujące o tym rzadkim dziś już fachu.

Film edukacyjny pt. "Ginące zawody - Kowalstwo" na kanale Muzeum Wsi Kieleckiej.

Film edukacyjny pt. "Ginące zawody. Kowale."


Źródła:
(1) Na podstawie wymienionych w tekście ksiąg adresowych oraz Michał Bulsa, Grzegorz Grzegorek, Piotr Tabaczyński i in., Ulice i place Katowic, Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, Katowice 2012, s. 107-108.
inne
http://forum.gkw24.pl/viewtopic.php?f=5&t=3448&start=20#p198529

1 komentarz:

  1. Interesuję się genealogią mojej rodziny. Mój prapradziadek Józef Wyleżoł był kowalem w Dąbrówce Małej, zmarł w 1852 r. Jego żoną była Katarzyna Wyleżoł z domu Hudziok. Po jego śmierci kuźnię przejął jego szwagier Aleksander Sogalla (Żogała) ze swoją żoną Józefą Sogalla z domu Hudziok (ich synem był znany katowicki lekarz Brunon Żogała). Ciekawe, czy jest to ta sama kuźnia, która wcześniej należała do moich przodków?

    OdpowiedzUsuń