Dzięki uprzejmości Pana Marka Szołtyska, znanego popularyzatora historii i kultury Górnego Śląska, publikuję rozdział książki Bojki śląskie: Colineczka z Dąbrówki Małyj (1). Informacje o Bojkach i wielu innych książkach Pana Marka, dostępnych w księgarniach i bibliotekach (m.in. w filiach Miejskiej
Biblioteki Publicznej - nr 20 w Dąbrówce i nr 36 w
Burowcu), znajdziemy na stronie Wydawnictwa "Śląskie ABC". Wracając zaś do historii Calineczki z Dąbrówki...
Sto lot tymu, w małym familoku w Dąbrówce Małyj kole Katowic, urodziła sie mało dziołszka, Celinka. Normalno rzecz - pedzioł by kto - yno że ta dziołszka niy poradziyła urosnąć.
Nojprzod, jak była jeszcze modo, to wszyscy godali: „Przidzie na nia czas, to urośnie. Śmignie w góra, że ani niy bydymy wiedzieć kiedy!” Jedni obrocali to w błozny: „Ja, ja - padali - jak sie urodziyła we Dąbrówce Małyj, to je mało. Bestoż lepij by jej było we Dąbrówce Wielgij!” A jeszcze inni godali: „Nasza Celineczka, je choby ta maluśko „Calineczka” z bojki Jona Christiana Andersyna!” Skuli tego nazywali ją - tak po śląsku - „Colineczka”.
Mijały tydnie, miesiące i roki. Nasza Colineczka, jako nojmyńszo, siedziała we szkole czy kościele dycki w piyrszyj ławce. W końcu blank przestała róść. No, niy była zaś aże tako mało - jak we tyj bojce - ale jak urosła do wysokości 50 coli, czyli kole 125 cyntymetrów, to sztopła i na tym był koniec.
 |
| Dzisioj we Dąbrówce Małyj nikt już niy pamiynto o „Colineczce”. Na cmyntorzu jeszcze niydowno był jej grób z napisem „Celina W. *1906 - +1927”. Została po Colineczce yno ta jedyno fotografka. Aly niy moga wom pedzieć skąd ją mom, bo to tajymnica! Zdjęcie z 1926 roku. (1) |
Colineczka - jak ij przibyło lot - to zrobiyła sie tyż trocha inno po gymbie - no bo to była tako choroba... Bostoż rodzina zaczła sie ij gańbić przed cołką Dąbrówką. A gańba zrobiyła sie jeszcze wiynkszo, jak Colineczka chciały wziąć do sia cyrkuśnicy, kerych cyrk przyjechoł na wystympy do Szopiynic. Chcieli wziąć dziołcha za liliputa, karła, cwerga, czyli chcieli ją na klauna... Rodzina Colineczki niy dała, ale tyż od tego czasu niy puszczali dziołchy ku ludziom. Niy posyłali do kościoła, do sklepu, na odpusty, a jak prziszoł kto w gościna abo ksiądz po kolyndzie, to zawiyrali ją w drugij izbie, abo w komorze i kozali siedzieć cicho. Tako to była gańba!
Jak Colineczka miała 20 lot, to wyglądała już jak staro baba. Bestoż dugo niy pożyła i umrziła za młodu. Dzisioj nikt już niy pamiynto o Colineczce, bo po pogrzebie rodzina spolyła wszystkie ij malutkie oblyczki i zdjyncia. Tak jakby grzychym było być małym, szpetnym i chorym.
Warto zajrzeć:
- www.slaskie-abc.com.pl - strona wydawnictwa Marka Szołtyska - informacje o autorze, książkach, Śląsku, słowniczek gwarowy
- www.dziennikzachodni.pl/opinie/marekszoltysek/ - felietony Marka Szołtyska publikowane w Dzienniku Zachodnim
- http://goo.gl/Sv4RiA - odcinki programu "S2 Śląsk", emitowanego w Telewizji Silesia
Źródła:
(1) Marek Szołtysek, Bojki śląskie czyli uczymy sie... bojać śląskie bojki, czytać po śląsku, bawić śląskimi graczkami, malować i kryklać, Wydawnictwo "Śląskie ABC", Rybnik 2006, s. 9.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz