piątek, 17 października 2014

Hotel dworcowy, kawiarnia Pietrzyby i ratusz z balkonem

Za sprawą dwóch pocztówek Pana Lecha Szufy - któremu dziękuję za ich udostępnienie - kolejny raz możemy spojrzeć na Dąbrówkę Małą sprzed ponad stu lat.

Pierwsza pocztówka przedstawia hotel dworcowy w Dąbrówce Małej (Bahnhofshotel), czyli budynek przy obecnej Alei Niepodległości 1, fragment zabudowy Burowca (budynki położone przy Hallera 38 i 40, naprzeciwko ulicy Konnej) oraz kopalnię węgla kamiennego "Georg" (1). Na prawo od hotelu widzimy jeszcze dom przy ulicy Le Ronda 11. Został on dokładniej przedstawiony na następnej pocztówce.

Dąbrówka Mała (Klein Dombrowka) i Burowiec (Burowietz) na pocztówce z początku XX wieku.
Ze zbiorów p. Lecha Szufy.
Budynek przy Alei Niepodległości 1, czyli dawny hotel dworcowy w Dąbrówce Małej (2014).
Starsi mieszkańcy Dąbrówki pamiętają, że w budynku mieściła się restauracja, którą prowadził Stefan Skrzypiec
(przed wojną Józef Przybyła), oraz przedszkole.

Druga pocztówka, młodsza od poprzedniej (2), przedstawia kawiarnię Mikołaja Pietrzyby (3) i przylegający do niej ogród. Kawiarnia mieściła się w budynku przy ulicy Le Ronda 11, w bezpośrednim sąsiedztwie ratusza gminnego (Le Ronda 16), którego fotografię również zamieszczono na pocztówce. Zwróćmy uwagę, że nad wejściem do ratusza znajdował się kiedyś balkon, a budynek okalało ogrodzenie.

Dąbrówka Mała (Eichenau) na pocztówce z początku XX wieku.
Ze zbiorów p. Lecha Szufy.
Dom przy ulicy Le Ronda 11 mieścił dawniej kawiarnię Mikołaja Pietrzyby (2014).

Podług informacji z przedwojennych ksiąg adresowych Mikołaj Pietrzyba prowadził również piwiarnię (4). Być może w jego lokalu serwowano piwa ze składu Karola Kolbe (5), w tym piwo słodowe warzone w siemianowickim browarze (6).

Etykieta piwa słodowego z siemianowickiego browaru.
Źródło: http://zsir.ia.polsl.pl/hosil/etykiety_exp.htm

Hotel dworcowy i ratusz z balkonem zostały umieszczone na poniższej pocztówce z 1917 roku, sprzedanej niedawno na aukcji ebay.de. Kompozycję dopełniają fotografie kościoła św. Antoniego, plebanii oraz dworca kolejowego (widok od strony Alei Niepodległości).

Pocztówka z Dąbrówki Małej (dawn. Eichenau) z 1917 roku. Źródło: ebay.de.


Źródła i przypisy:
(1) Kopalnia "Jerzy" (unieruchomiona w 1928 r.) była położona na terenie, na którym obecnie znajdują się m.in. restauracja McDonalds i salon samochodowy Hyundai przy Alei Roździeńskiego 214.
(2) Na pocztówce użyto nazwy miejscowości Eichenau, którą ok. 1905 r. wprowadzono w miejsce nazwy Klein Dombrowka.
(3) Adressbuch für Kattowitz und Umgegend, Kattowitz 1910, s. 78 (268): "Pietrzyba Nikolaus, Hausbesitzer, Kattowitzerstrasse 11", por. także Adressbuch Oberschlesien Russisch-Polen Oest.-Schlesien 1914/15, Gleiwitz 1915, s. 165.
(4) Por. Skorowidz branż przemysłu, handlu, finansów, rzemiosła i zawodów wyzwolonych. Województwo Śląskie, 1929/30, s. 192 oraz Księgi Adresowe Polski z lat 1926-1930.
(5) Hurtownia piwa Karola Kolbe w Dąbrówce Małej wymieniona jest w Adressbuch Oberschlesien Russisch-Polen Oest.-Schlesien 1914/15, Gleiwitz 1915, s. 165, Księgach Adresowych Polski z lat 1926-1930 oraz Skorowidzu branż przemysłu, handlu, finansów, rzemiosła i zawodów wyzwolonych. Województwo Śląskie, 1929/30, s. 191.
(6) Więcej o browarze w Siemianowicach Śląskich w artykule Romana Żyły: Historia browaru Siemianowice-Laurahütte, "Krajoznawca Górnośląski" nr 19 (XII 2004), Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK w Katowicach.