niedziela, 24 sierpnia 2014

Gołębnik z Dąbrówki Małej

Wśród licznych i ciekawych obiektów zgromadzonych na terenie Górnośląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie znajduje się zabytek pochodzący z Dąbrówki Małej. Mam na myśli drewniany gołębnik słupowy z końca XIX w., postawiony w zagrodzie sołtysa. Podług informacji dra Lecha Szarańca, pierwotnie gołębnik umieszczony był w Dąbrówce Małej przy ul. Dytrycha 12, a w roku 1990 został przeniesiony do chorzowskiego skansenu (1).

Gołębnik słupowy z Dąbrówki Małej w chorzowskim skansenie. W tle widoczne wejście do chałupy sołtysa (2014).
Gołębnik słupowy z Dąbrówki Małej (XIX/XX w.) w całej okazałości (2014).

Przy okazji zachęcam do odwiedzin chorzowskiego skansenu. Muzeum pozwala swoim gościom przenieść się w czasie i poznać warunki życia i pracy dawnych mieszkańców wsi Górnego Śląska, Zagłębia Dąbrowskiego i Beskidu Śląskiego. Ekspozycje często wzbogacone są pokazami dawnego rzemiosła. Co więcej, muzeum ciągle się rozwija. Trwa na przykład odtwarzanie dziewiętnastowiecznej fabryki glinianych fajek (fajczarni). Ponadto na terenie skansenu od lat organizowane są różne imprezy. Starczy, że wspomnę o Dniu Ziół, Dniu Miodu, Dożynkach, Dniu Kartofla czy Śląskiej Wiliji. Niedawno zaś wystawiono spektakl "Obrazki ze wsi Chorzów", oparty na spisie spraw sądowych wsi Chorzów i Dąb z lat 1534-1804. Działalność Górnośląskiego Parku Etnograficznego to także edukacja (lekcje muzealne, pokazy, warsztaty) oraz badania etnograficzne. Krótko mówiąc, miejsce warte polecenia (2).

Mapa skansenu w Chorzowie.

Źródła:
(1) Lech Szaraniec, Osady i osiedla Katowic, "Śląsk" Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe, Katowice 2010, s. 318.
(2) Więcej informacji o skansenie i jego atrakcjach znajdziemy na stronach:

środa, 6 sierpnia 2014

71. Tour de Pologne w Dąbrówce Małej

Tegoroczny wyścig Tour de Pologne zawitał dziś do Dąbrówki Małej. Kilka minut przed godziną 15 na ulicę Gen. Le Ronda (od strony Osiedla Norma) wjechała trzyosobowa ucieczka w składzie: Matthias Krizek (Cannondale), Mateusz Taciak (CCC Polkowice) i Joshua Edmondson (Team Sky). Po około dwóch minutach nadjechał peleton. Za przejazdem kolejowym wyścig skręcił w ulicę Józefa Grzegorzka, a następnie ulicą Strzelców Bytomskich pomknął w kierunku Siemianowic Śląskich. Potem kolarze ponownie wjechali do Katowic. Po czterokrotnym okrążeniu centrum miasta wyścig zakończył się metą przy Spodku. Zwycięzcą IV etapu został Jonas Van Genechten z grupy Lotto Belisol.

Dąbrówka Mała na trasie IV etapu 71. Tour de Pologne. Źródło mapy: bikemap.pl

Ucieczka na ulicy Gen. Le Ronda w Dąbrówce Małej: Matthias Krizek z Cannondale (zielona koszulka), Mateusz Taciak z CCC Polkowice (pomarańczowa koszulka) i Joshua Edmondson z Team Sky (czarna koszulka).

Peleton na ulicy Gen. Le Ronda w Dąbrówce Małej.

Warto zajrzeć:

piątek, 1 sierpnia 2014

Zbiorowa mogiła więźniów obozu KL Auschwitz

Wśród grobów na cmentarzu w Dąbrówce Małej znajduje się okazały nagrobek, na którym wyryte jest  następujące epitafium: "Ku czci więźniów politycznych pomordowanych podczas transportu z obozu zagłady w Oświęcimiu 1945".

Zbiorowa mogiła więźniów obozu KL Auschwitz na cmentarzu w Dąbrówce Małej (2014)
Epitafium wyryte na płycie głównej nagrobka (2014)

Prawie na pewno w mogile pochowano więźniów któregoś z podobozów KL Auschwitz, zmarłych lub zamordowanych podczas ewakuacji w styczniu 1945 r. Co najmniej jeden "marsz śmierci" przechodził przez Dąbrówkę Małą (1), a w parafialnym "Katalogu zmarłych 1.IX.1943 r. do 31.XII.1981 r.", wśród wpisów ze stycznia 1945 r., znajdujemy adnotację, że wówczas "pochowano 3 z obozu". Jakiego podobozu lub podobozów mogli to być więźniowie? Czy przez Dąbrówkę przechodził jeden "marsz śmierci", a może kilka? Na podstawie literatury tematu i analizy mapy sądzę, że przez Dąbrówkę Małą prowadzono więźniów z podobozów "Sosnowitz (II)" w Sosnowcu i "Neu-Dachs" w Jaworznie.