sobota, 17 października 2015

Właściciele Dąbrówki Małej pod koniec XVIII wieku

Na podstawie dokumentów zgromadzonych w Archiwum Państwowym w Katowicach (1) możemy uzupełnić poczet dawnych właścicieli Dąbrówki Małej. Choć większość pism jest (przynajmniej dla mnie) trudna do odczytania (teksty w języku niemieckim, pisane odręcznym gotykiem), to można z nich wyciągnąć ogólne informacje na temat posiedzicieli. Pozyskane w ten sposób dane udaje się potwierdzić w innych źródłach np. XVIII-wiecznym czasopiśmie "Schlesische Provinzialblätter" (2), kalendarzach gotajskich i in. Z dostępnych materiałów wynika, że koniec wieku XVIII obfitował w częste zmiany właścicieli majątku Klein Dombrowka.

  • Przypomnijmy, że w połowie XVIII wieku właścicielem Dąbrówki Małej był Jan Krzysztof Mieroszewski, pierwszy ordynat mysłowicki. Po jego śmierci w 1755 roku Dąbrówkę objęła w posiadanie córka Józefa Maria i jej mąż - Franciszek von Schwellengräbel (3). Około 1761 roku Józefa Maria odsprzedała miejscowość Szetyńskim (4).

  • Nowymi właścicielami Dąbrówki Małej zostali Karol Szetyński (Carl von Schetinsky) i Filipina Teresa Szetyńska z domu Halama (Philippine Theresia von Schetinsky geb. von Halama). W 1790 roku Karol Szetyński przekazał fundację na rzecz kościoła w Bogucicach, wkrótce też zmarł, a Dąbrówkę przejęła córka Szetyńskich - Karolina, zamężna wpierw von Dresler, a później von Jeanneret.

  • 29 maja 1792 roku Karolina z Szetyńskich von Jeanneret sprzedała Dąbrówkę (5). Miejscowość zakupili Karol Raczek, właściciel Czekanowa (Carl Gustav Valentin von Raczeck auf Czakanau, 1753-1827) i jego szwagier, Franciszek Galli (Franz Galli, kupiec z Gliwic, członek mediolańskiego rodu osiadłego na Górnym Śląsku). Karol wraz ze swoją małżonką Katarzyną Galli (siostrą Franciszka) dali początek linii Raczków, do której należały Przyszowice i Gierałtowice (6).

    Wzmianka o transakcji w Schlesische Provinzialblätter, Band 16, October 1792, s. 375.

    Przy bocznej ścianie kościoła w Przyszowicach (zdjęcie po lewej) ułożone są płyty nagrobne Katarzyny Galli, Karola Raczka i jednej z ich córek - Amalii (po prawej).
    Zawieszona nad płytami tablica informuje, że Karol von Raczek był właścicielem Dąbrówki Małej.
    Po prawej pałac Raczków w Przyszowicach.

    Dąbrówka krótko należała do nowych właścicieli, bo już w grudniu 1792 roku odsprzedali ją kolejnej osobie (7).

    Wzmianka o transakcji w Schlesische Provinzialblätter, Band 18, October 1793, s. 360.